“Fitim në pandemi”: Bari që thuhet se e shëroi Trumpin nga Covid-19, në Kosovë po shitet qindra euro

Paracetamol, antibiotikë, fraksiparinë, vitamina të ndryshme, albumina, e remdesivir– këto janë disa nga medikamentet që kosovarët e prekur me koronavirus e që janë në gjendje më të rëndë shëndetësore po i përdorin gjatë mjekimit të tyre. E kostoja e tyre shkon në qindra euro. Vetëm njëri nga këto ilaçe, ‘Remdesiviri’, po blihet deri në 300 euro nga pacientët e prekur me Covid 19. Këtë ilaç shteti ende nuk ka arritur që t’ua sigurojë qytetarëve në nevojë.

Në Klinikën Infektive të QKUK’së tash e disa javë është duke u trajtuar një 59 vjeçare nga Mitrovica. Gjendja e saj shëndetësore është e rëndë. Ajo është nën përkujdesjen e mjekëve dhe me terapi të shumta mjekësore. Disa nga to jepen falas e disa të tjera pacientët po detyrohen që t’i blejnë vet në disa prej barnatoreve private të kryeqytetit.

Djali i kësaj 59-vjeçareje ka rrëfyer për Express se ka blerë tre ampula të ‘Remdisivirit’ në vlerën e 200 eurove për një ampulë, në mënyrë që nëna e tij të shërohet më shpejtë nga Covid 19.

“Ka tri javë që nënën e kemi këtu (Klinika Infektive). Në bisedë me familjarët e pacientëve po flitet për këtë Remdisevirin. I pyeta mjekët thanë që i suksesshëm po është. Unë i gjeta mi ble. Tre ampula më kushtuan gati 600 euro”, rrëfen ky familjar.

Shteti: I kemi hapur procedurat e tenderimit, po presim oferta

Që nga fillimi i shtatorit Remdesivir po shitet në Kosovë me çmime të ndryshme, varësisht nga shteti që po importohet.

E autoritetet shëndetësore kosovare duket se tashmë e kanë në plan që ta blejnë këtë ilaç të cilin e ka përdorur edhe ish-presidenti i SHBA’ve, Donald Trump.

Nga Ministria e Shëndetësisë në Kosovë kanë njoftuar se tashmë kanë hapur procedurat e tenderimit për blerjen e “Remdesivirit”.

Këtë e ka konfirmuar, Faik Hoti nga MSh për Gazetën Express.

“Për Remdesivir janë hapur procedurat e tenderimit dhe pritet që Komisioni këtyre ditëve të bëjë vlerësimin e ofertave”, thotë Hoti.

Por infektologu Salih Ahmeti tregon efektet e mundshme të këtij ilaçi.

“Ky medikament në rradhë të parë kur jepet në kohën e duhur e zbutë stuhinë e citokineve. E qetëson ashpërsinë e manifestimeve klinike. E zvogëlon kohën e negativizimit të virusit në aspektin biologjik dhe jep përmirësime të mira klinikë”, thotë Ahmeti.

Barnatoret e shesin prej 100 deri në 300 euro një ampulë ‘Remidisivir”

Nga India, Turqia e Bangladeshi, po vijnë në Kosovë këto lloje të ilaçeve. Express ka pyetur në barnatoret e kryeqytetit rreth çmimit të këtij ilaçi.

Në katër barnatore të ndryshme në kryeqytet u dhanë çmime të ndryshme për këtë produkt.

“Kemi, ky lloj është nga India. Kushton 200 euro. Kemi edhe të Turqisë”, thotë një shitës në njëren nga barnatoret e kryeqytetit.

Një tjetër tregon se me këtë ilaç furnizohen nga shteti turk.

“Veç nga Turqia i marrim. Janë të shtrenjta valla. Edhe qytetarëve po i themi që të vijnë vec me recetë tëë mjekut. Se shumë shtrenjtë janë”, thotë një tjetër shitës I njërës nga barnatoret e Prishtinës.

Por çka është ‘Remdisiviri”, dhe për çka përdoret saktësisht?

Ilaçi i quajtur, Remdesivir, që besohet se zvogëlon kohën e shërimit të pacientëve nga koronavirusi, është miratuar për përdorim nga Sistemi Kombëtar i Shëndetësisë në Mbretërinë e Bashkuar.

Disa muaj më parë, shumë njerëz mund të mos kenë dëgjuar asnjëherë për ilaçin Remdesivir. Por, ky emër u përfshi në titujt e lajmeve në tërë botën, pasi hulumtimet fillestare treguan se mund të ketë një efekt të dobishëm te rastet e rënda të pacientëve me sëmundjen COVID-19.

Ilaçi antiviral u përmend sërish në lajme këtë javë kur Shtetet e Bashkuara njoftuan se po blinin pothuajse të gjitha rezervat aktuale të tij.

Remdesiviri i përket një klase të ilaçeve të njohura si “zëvendësim i nukleozidit”, të cilat përdoren gjerësisht në trajtimin e kancereve, viruseve dhe infeksioneve të ndryshme. Këto zëvëndësime ngjajnë me molekulat e njohura si nukleozide, të cilat ndodhen natyrshëm në trup dhe janë elemente thelbësore ndërtimi për ARN dhe ADN.

Disa viruse “mashtrohen” në përfshirjen e këtyre zëvendësimeve në materialin e tyre gjenetik. Kjo, pastaj e prish kiminë natyrale të një virusi, duke shkatërruar kështu aftësinë e tij për t’u riprodhuar dhe pengon përhapjen e tij.

A ka efekt në trajtimin e COVID-19?

Ende janë duke u bërë prova për efektivitetin e Remdesivirit në trajtimin e pacientëve me COVID-19, por ka shenja shpresëdhënëse se ilaçi është i dobishëm në trajtimin e sëmundjes, veçanërisht te pacientët në gjendje kritike.

Për shembull, rezultatet e një hulumtimi të botuar nga Instituti Kombëtar i Shëndetit në SHBA, treguan kjo terapi ka ulur kohën e qëndrimit në spital për pacientët me COVID-19 nga 15 në 11 ditë.

Gilead, kompania bio-farmaceutike në SHBA, e cila e prodhon ilaçin, gjithashtu ka raportuar se pesë ditë trajtimi me Remdesivir ka pasur efektin e 10 ditëve në trajtimin e pacientëve me COVID-19.

Më 1 maj, Administrata e Ushqimit dhe e Barnave e SHBA-së lëshoi me urgjencë lejen për përdorimin e ilaçit intravenoz për të rriturit dhe fëmijët e shtruar në spital.

SHBA-ja miraton ilaçin për trajtimin e koronavirusit

Remdesivir është gjithashtu ilaçi i parë që Shoqata Evropiane e Barnave e rekomandoi për përdorim të autorizuar në BE, në luftën kundër koronavirusit. Pas, këtij rekomandimi, Komisioni Evropian njoftoi se me procedurë të përshpejtuar e ka miratuar përdorimin e këtij ilaçi. Komisionarja Evropiane për Shëndetin dhe Sigurinë e Ushqimit, Stella Kyriakides, vlerësoi se miratimi është një hap i rëndësishëm në luftën kundër këtij virusi. “Kjo tregon qartë vendosmërinë e BE-së për të reaguar shpejt”, tha Kyriakides.

Remdesiviri ndoshta do të vazhdojë të përdoret si pjesë e një kombinimi të ilaçeve – të rinj dhe të vjetër – për të trajtuar COVID-19.

Për shembull, Deksametazona, një ilaç me kosto të ulët, i cili gjendet në dispozicion, është zbuluar se ka efekt në trajtimin e pacientëve me koronavirus.

Ilaçi tashmë është autorizuar për përdorim në trajtimin e COVID-19 në Mbretërinë e Bashkuar. Studiuesit thonë se Deksametazona zvogëlon numrin e vdekjeve të pacientëve.